Werkgroep Buitenveldert / A.J.Ernststraat 112 / Amsterdam / 39e verslag / ma.17.08.09; 17 deelnemers

Opening bijeenkomst: 20 uur; onder de aanwezigen bevinden zich vijf nieuwelingen, onder wie een moeder met dochter; eerstgenoemde komt slechts als begeleider en kan met instemming van de groep de avond bijwonen. Na voorlezing van de gespreksregels volgt de bepaling van het gespreksonderwerp. Hiertoe doet A een voorstel, hij zegt:

De reden waarom ik hier zit is het beurs-gokken waaraan ik verslingerd was. Dat heb ik kennelijk wel goed aangepakt want ik weet mij daarin nu te beheersen. Maar merk tegelijk ook dat daarmee het verhaal niet klaar is. Want er blijken nu opeens ook andere aktiviteiten mogelijk waarin ik een vergelijkbare dwang beleef. Bijvoorbeeld televisie kijken of eten: ik betrap mij soms op een machteloos gevoel om de tv uit te zetten. Dat heeft dan niets meer met ontspanning te maken. Integendeel. Ook met bunkeren (eten) kan dat voorkomen. Het lijkt dan wel of mijn verslavingsgedrag als zodanig nog gewoon bestaat en alleen het middel is ingewisseld. Dat kan zeer benauwend werken. Ben ik de enige die dit zo ervaart of herkennen jullie deze inwisselbaarheid van de middelen? En als dat zo is, dan is er dus eigenlijk veel meer nodig dan ‘alleen maar’ dat ene middel uit de weg te gaan…. Je zou dus haast moeten gaan denken in een ander soort formule als oorzaak van enige verslaving: die schuilt dan niet zozeer niet in het middel maar vooral in de combinatie van het middel met de betreffende mens, die (onbewust) kennelijk op zoek is naar een escape uit de realiteit en daartoe niet is beperkt tot een specifiek middel, maar telkens, afhankelijk van de situatie, wisselende middelen kan gebruiken.

Uit de reacties blijkt dat hiermee het onderwerp voor deze avond is bepaald, namelijk: de oorzaak van een verslaving zit ‘m in de eerste plaats in de eigenschappen van de betrokken mens zelf. Alleen tegen die achtergrond kunnen middelen of gewoontes tot enig verslavingsproces leiden. En omgekeerd kan worden gesteld dat beeindiging van een verslaving, niet automatisch plaatsvindt zodra het concrete gebruik van de betrokken middelen of leefstijl, wordt beeindigd. Om dat te bereiken is een ingrijpende verandering binnen de betrokken mens, een absolute voorwaarde.

Hierop volgt de gespreksronde:

B: indertijd ben ik volop in de coke gegaan – maar evengoed drinken, blowen, snuiven – kern was het dwangmatig ‘iets’ nuttigen – al was ‘t maar tv-kijken – achteraf baal je ervan – er was altijd wel iets nieuws te vinden – nog steeds moet ik uitkijken – er zijn allerlei valkuilen – al waren het alleen maar kerken – altijd is er wel iets – het lijkt allemaal zo makkelijk – en het begint dan ook zo gluiperig, bijvoorbeeld door langs bepaalde adressen te lopen….!

C: ik vind het nog erg lastig om mezelf te zijn – ken diverse groepen: om maar vooral niet bij mezelf alleen te zijn – zit hier nu tussen jullie – dat is al weer lang geleden – kan mezelf hier een beetje vergeten – ben ontevreden met m’n woonsituatie – toch is het hier beter dan in het cafe – laatst ondernam ik een tocht van 6 uur door de haven van Rotterdam en vond mezelf zielig – stap die boot op en was helemaal vergeten dat ik alleen was – dat doe ik toch maar – vond dat een hele uitdaging – zonder structuur moet ik oppassen dat ik niet ga snaaien – en zo ontdek ik een wisselwerking tussen activiteiten die ik onderneem en mijn gevoel van welzijn = dan ontstaat ook wisselwerking tussen nuchterheid – vrijheid – ruimte en een beetje lol….

D: anderhalf jaar geleden heb ik de tv weggedaan – zonder bevalt me eigenlijk heel goed – computer-spelletjes doe ik wel: ze helpen me de chaos in m’n hoofd op te ruimen – joggen onder begeleiding en andere activiteiten zijn ook prima – alleen zijn confronteert met een gebrek aan discipline en dat is heel vervelend = een gat dat ik nog wil opvullen op een positieve manier.

E: kleine dwangmatige afwijkingen deren mij eigenlijk niet – leuke dingen vind ik gewoon leuk en geven mij geen spanning. Mijn verslaving heb ik afgesloten en andere dwang beleef ik niet…

F: werken is voor mij absoluut dwangmatig en ik zou pas een probleem krijgen als ik niet meer werkte, bijvoorbeeld in een stoel moest zitten – rij nu nog per jaar minstens 50.000 km. En dat totale plaatje wil ik niet kwijt. Daarin ervaar ik mijn evenwicht.

G: veel beleef ik als aangeleerd gedrag / veel moet je afleren / nieuwe patronen aanleren / tv leren uitzetten en de pc stoppen: dit heeft allemaal te maken met de noodzaak tot het ontwikkelen van een nieuw, gezond, leefprogramma.

H: natuurlijk past verslaafd gedrag bij een uit de hand gelopen leefprogramma; voor mij betekent dat automatisch dat, omgekeerd, het hele leefprogramma op de schop genomen dient te worden als enige weg tot werkelijke oplossing. Dat is een drastische operatie, want het blijkt onder meer noodzakelijk alle onderdelen van mijn bestaan te onderzoeken en vaak ook op hun kop te zetten: dan is het uitzetten van de tv opeens maar een heel klein voorbeeldje, dat overigens natuurlijk zeker in het plaatje past. Maar er is zoveel meer: ik geloof dat de mens in menig opzicht een biochemische fabriek is: wat ik eet en drink en beweeg vertaalt zich vervolgens in mijn fysieke en psychische gestalte, het bepaalt mijn incasseringsvermogen, mijn tolerantie, mijn emotie, mijn energie, enz., enz. En als je dat eenmaal door hebt en je leefprogramma daarop hebt aangepast, dan kan je heel ontspannen je eigen keuzes afwachten want die zijn dan gewoon gezond omdat je niets meer hoeft te onderdrukken en leeft zonder negatieve spanningen. Tenslotte geloof ik, dat bij dit alles het oefenen van geduld ook gemakkelijker gaat al naarmate het proces van herstel meer gestalte krijgt: er valt niets te forceren…. Uiteindelijk heb je je dan zonder spanning ook werkelijk weten te bevrijden.

I: tussen passie, perfectionisme en dwangmatig gedrag loopt een dun lijntje – inzet is dan al gauw niet 100 maar 200% – bij passie, extreem goed willen doen, kunst, muziek, dansen en drank, liggen verlies en winst vlakbij elkaar – het past allemaal in mijn extreme karakter, waardoor ik per saldo in een dwangmatig cirkeltje terecht kwam – nu kan ik mij ook relaxed gedragen en voel me ook alleen lekker – terwijl er uiteindelijk altijd weer mensen naar mij toe komen. De grens is een kritisch gebied – een valkuil – mensen die dit minder hebben zijn gematigd – ik wil altijd meer, beter en slechter – dat zit in mij – het is dezelfde passie die ik nu heb om te stoppen….

J: ik ben lang heel dwangmatig bezig geweest met pogingen om mij te concentreren / bleek ADHD-problematiek te hebben = druk en praten – druk in m’n hoofd – gelukkig heb ik nu goede medicatie en daardoor minder dwang / vind de groep ook leuk – leer veel – is een groot verschil met vroeger – dat geldt ook voor mijn nieuwe relatie, waarin ik met mijn nieuwe vriend veel meer ruimte en rust ervaar – het maken van plannen is nu gewoon leuk en ik leer altijd nieuwe dingen – daar past alcohol niet bij – ‘t is nu ok – dat gezeik wil ik niet meer – er is geen druk meer – het voelt dat ‘t niet meer hoeft – en dat geeft rust, inclusief de antabus, concerta, ritalin, gewoon doorgaan. Daarnaast heb ik vrijwilligerswerk plus con-tact met een psychiater van de Jellinek: heel leuk; het geeft mij veel en ik heb de combinatie van opname, groep plus alle andere activiteiten als compleet en zeer helend ervaren.

K: voor mijzelf ervaar ik dwanggedrag alleen als hinderlijk zodra ik er zelf last van heb; dat gold trouwens net zo goed voor mijn verslaving – na een jaar en vier maanden moet ik nu eens de konsekwenties opruimen – ik moet dan wel met mezelf dealen – hou trouwens zelf erg van actie, die ik eindeloos kan uitstellen, bijvoorbeeld een avond, maar dat kan ook een stimulans zijn: 3 uur tv kijken en dan plotseling bepaalde stappen wel zetten en dat is dan toch anders dan mijn verslaving want die diende om middels de roes gewoon ‘weg’ te zijn….

L: mijn scheidslijn ligt: waar je last van hebt – ik ben een groot tv-kijker – heb nu wel afgeleerd programma’s niet te kunnen uitzetten – vroeger veel negatieve energie beleefd in mijn verslaving – in vakanties berg na berg opzoeken = zeer neurotisch gedrag – verloor de tijd – gepassioneerd door muziek – niemand praat negatief over sport-prestaties – nu in Berlijn – straks de marathon – heb zelf moeite te stoppen met tennis – pavlov na vrachtrijden = een afwijking van truckers – ook obsessief was mijn vrees vroeger iets in de stad te zullen missen, als ik er niet bij was – dat ben ik gelukkig volkomen kwijt – nu hoor ik over computer-verslaving – vroeger waren dat sex-films in aftanse bioscopen – mijn verwachtingspatroon kon ik niet sturen…

M: als ik niet drink, ging ik dagen te veel plannen….

N: ik ben zelf zeer dwangmatig – alcohol moet gewoon op – net als andere dingen…

Hiermee is de gespreksronde voltooid en krijgt A de gelegenheid af te ronden; hij zegt o.m.: sommige dingen begin ik steeds leuker te vinden – zoals de computer – vind dat dan heerlijk – kan daar volledig van genieten – vroeger moest ik (te-)veel piano studeren – ik deed ‘t veel te ‘gewoon’, hoewel het obsessief kan overkomen – trouwens het alleen zijn vind ik absoluut ok.

De gespreksleider dankt A voor het onderwerp en ook de overige aanwezigen voor hun inbreng, verzoekt eenieder enig geld in de groepspot te doen en sluit de bijeenkomst om 21.30 uur.

Amsterdam, 18 augustus 2009.